اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر کمال‌گرایی و نشانه¬های اضطراب اجتماع نخبگانی دانش‌آموزی شهر بوشهر

Abstract

زمینه: اجتماع نخبگانی دانش‌آموزی یکی از سرمایه‌های اساسی جوامع هستند که در صورت استفاده صحیح از توانمندی‌های آنان می‌توانند نقش مهمی در پیشرفت هر کشور داشته باشند، از طرفی بنظر می‌رسد اضطراب و کمال‌گرایی همواره در آنها وجود دارد که توجه روانشناسان و محققان را به خود جلب کرده است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر کمال‌گرایی و نشانه‌های اضطراب بر اجتماع نخبگانی دانش‌آموزی شهر بوشهر بوده است. روش‏شناسی: جامعه پژوهش شامل کلیّه دانش‌آموزان استعداد برتر شهرستان بوشهر بودند که زیر نظر بنیاد نخبگان و طرح ملی شهاب قرار دارند. روش نمونه‌گیری این پژوهش خوشه‌ای تصادفی است. در گروه آزمایش 26 نفر از دانش‌آموزان دارای اضطراب و کمال‌گرایی به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای در دو گروه آزمایش (N=13) و کنترل (N=13) به تصادف گمارده شدند. در این پژوهش کلیه شرکت کنندگانی قبل و بعد از آموزش درمان شناختی رفتاری پرسشنامه‌های کمال‌گرایی و اضطراب را تکمیل کردند. آموزش شناختی رفتاری در شش هفته، هر هفته یک جلسه 90 دقیقه‌ای برگذار شد و داده‌های بدست آمده با روش آماری تحلیل واریانس مختلط (تحلیل واریانس همراه با اندازه‌گیری مکرر) تحلیل شدند. یافته‏ها: تحلیل داده‌ها بیانگر تغییر نمرات آزمودنی‌ها در تحقیق از پیش‌آزمون به پس‌آزمون می‌باشد. به‌نحوی که آموزش شناختی رفتاری باعث بهبود کمال‌گرایی و اضطراب دانش‌آموزان شد. همچنین اثربخشی این آموزش در مرحله پیگیری نیز پایدار بوده است 1)00/0 p =). نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش بیانگر این است که آموزش شناختی رفتاری موجب کاهش کمال‌گرایی و اضطراب می‌شود. این موضوع ضرورت توجه برنامه‌ریزان و روانشناسان را به موضوع اضطراب و کمال‌گرایی اجتماع نخبگانی دانش‌آموزی را نشان داده است که از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان در درمان افراد و دانش‌آموزان دارای استعداد برتر مبتلا به کمال‌گرایی و اضطراب استفاده کرد.